Over Veurvaajers (2022): “Tien voortreffelijke liedjes die onbetwist tot de beste horen die we van de gebroeders Dols kennen (…) en die ook buiten Limburg kunnen aanslaan. Niet alleen omdat ze [in het bijbehorende boek] allemaal
naar het Nederlands zijn vertaald, maar ook omdat ze een universeel beeld schetsen van mensen die hun gewone leven leiden en zich ondertussen proberen omhoog te werken”. ****
Pieter Wijnstekers, Heaven Magazine
Over Veurvaajers (2022): “Een boek en een cd over familiegeschiedenis: voetnoten en muzieknoten. (…) Mannen, vrouwen en kinderen uit de familie Dols maakten lange uren onder erbarmelijke omstandigheden en woonden beroerd. Door gebrek aan scholing konden ze daaruit ook niet ontsnappen. Dolsen lieten vooral hun sporen na in de registers van de armenzorg”.
Paul van der Steen, NRC Handelsblad
“Met een paar sterke protagonisten een hele streek neerzetten, in tien scènes die feitelijk als korte films partjes Limburgse werkelijkheid verbeelden (…) Een muzikaal-antropologische duik in de recente Limburgse geschiedenis van boeren, burgers en buitenlui. Origineel en opmerkelijk eigentijds en hip verklankt”.
Harold Konickx, singer-songwriter, Jo Erens Laureaat 2018
“Brits meets Limburgs in een plaat over en mét familie. (…) Een sprekend portret van de Limburgse geschiedenis”.
Christa Koeyvoets, Pop in Limburg
Wie zijn we? Waar komen we vandaan? Veurvaajers: deze crossmediale vertelling laat je terug de tijd in gaan naar Zuid-Limburg in de periode 1780-1980. Ontdek de verbindende kracht van familiegeschiedenis! Op 1 april 2022 is er bij Uitgeverij Leon van Dorp uit Heerlen op cd-formaat (10 tracks) een conceptalbum met verhalende luistermuziek in Limburgs dialect verschenen, met bijdragen van gastmuzikanten zoals toetsenist Thijs Schrijnemakers (Orgel Vreten), én een bijbehorend fullcolour koffietafelboek in het Nederlands (175 pagina’s). De muziek werd gemastered door Wessel Oltheten, bekend vanwege zijn werk voor onder meer Michael Jackson, DeWolff en Anne Soldaat. Bestellen kan via de website van de uitgeverij. Enkele maanden later zijn album en short stories tevens beschikbaar gekomen in de vorm van een luisterboek via de platforms Spotify en Anchor.
In muziek, beeld en woord neemt vooral Chris Dols (1985) de familiegeschiedenis van hem en zijn tweelingbroer Stijn onder de loep. Om erachter te komen hoe bepaalde vertellingen en zekere kernwaarden—hard werken, zelfontplooiing, niet opgeven, kansen grijpen, jezelf nuttig maken—vanuit de laatste generaties aan hen zijn doorgegeven. In treffende miniatuurtjes over hun voorouders, telkens passend muzikaal omlijst en gezongen in onvervalst Limburgs dialect, voeren zij de luisteraar mee in hun stamboom. Door de alledaagse gebeurtenissen die zij vertellen, roepen zij een wereld van weerbaarheid op die vaak vreemd lijkt maar tegelijkertijd opvallend vertrouwd.
Ontmoet bijvoorbeeld Jan Michiel (1828). In de jaren 1880 verruilde deze landbouwer het vertrouwde dorpse Munstergeleen voor het onbekende van Maastricht, waar hij als dagloner een nieuw bestaan opbouwde. Of neem zijn zoon Peter Laurens (1866), die als arbeidsmigrant meer dan tien jaar lang vertoefde in het Duitse Ruhrgebied en terugkeerde naar de eerste grootindustriële stad van Nederland, en diens zoon Peter Jozef (1894), die net als enkele andere familieleden arbeider werd bij nakomelingen van schoorsteenaristocraat Regout en daarna jarenlang zwoegde in de zinkwitfabriek Eijsden. De voornaamste protagonist is Antoon Peter (1925): meester-meubelmaker en ondernemer in het stadsdeel Wyck, vorst van carnavalsvereniging De Keemeleers, en politicus.
Deze kleine familieverhalen, gelardeerd met anekdotes en inzichten die nu eens aangrijpend en dan weer grappig zijn, worden geplaatst tegen grotere lokale en regionale decors in binnen- en buitenland. Dat gebeurt op een cd, in het bijbehorende koffietafelboek, in een luisterboek en live op het podium. Veurvaajers voorziet in samenwerkingen en strategische allianties met betrouwbare en deskundige partners in zowel de muziek- als de cultuursector, zoals mastering engineer Wessel Oltheten, fotograaf Roy Soetekouw en het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg.
Wat de kleine familieverhalen ons vertellen? Wie we zijn en waar we vandaan komen. In die zin gaat het particuliere verhaal van de familie Dols, spectaculair door het niet-spectaculaire, eigenlijk over ons allemaal. Zoals Chris zich bovendien liet ontvallen in NRC Handelsblad, herinneren de vaak schrijnende episoden vol ellende ons eraan “dat we sociale ongelijkheid en laaggeletterdheid niet als een gegeven moeten beschouwen, maar steeds moeten kijken of we daar iets aan kunnen doen en hoe”.
Het project is door Pop in Limburg en de Provincie Limburg ondersteund met de Makersregeling. Tevens kon worden gerekend op genereuze (financiële) steun van het Prins Bernard Cultuurfonds Limburg, de Professor Doctor Timmers Stichting, de Nicolas Reubsaet Stichting en de Stichting Dr. P.G.J.M. Janssens.
Meer weten over maakproces en inspiratiebronnen? Luister dan deze aflevering (15-12-2021) in de Podcast-serie Lyrisch van popjournalist Tom Janssen en/of de aflevering (05-12-2022) in de Podcast-serie Limburgs Verleden van historicus Joris Roosen.